كميسارياي عالي پناهندگان سازمان‌ملل روز گذشته اعلام كرد كه تعداد آوارگاني كه از كشتار در استان «راخين» در غرب ميانمار گريخته و طي روزهاي اخير به بنگلادش وارد شده‌اند، از مرز 75هزار نفر عبور كرده است. همزمان نمايندگان كميسارياي عالي در بنگلادش اعلام كرده‌اند كه كمپ‌هاي ايجاد شده در مناطق مرزي با ميانمار ديگر گنجايش پذيرش افراد بيشتر را ندارند و آنها در تأمين مايحتاج اوليه و دارو براي آوارگان ميانماري با مشكل مواجه شده‌اند. طي سال‌هاي اخير بيش از500هزار مسلمان ميانماري آواره بنگلادش شده و در كمپ‌هايي در اين كشور اسكان داده شده‌اند.
ميانمار طي يك هفته گذشته به‌خاطر اقداماتش در استان راخين، هدف انتقادهاي شديد از سوي نهادهاي حقوق بشري، سازمان ملل و برخي كشورهاي جهان قرار گرفته است. 9روز پيش گروهي از شبه‌نظاميان روهينگيا با هدف مقابله با فشارهاي نيروهاي دولتي شبانه به چند پست ايست بازرسي حمله كردند. در اين حمله 12نيروي پليس كشته شدند؛ موضوعي كه باعث شد روز بعد نيروهاي پليس و ارتش با حمله به روستاها و كمپ‌هاي محل اسكان اقليت روهينگيا، دست به كشتار مردم بزنند. طبق گزارش رسانه‌هاي جنوب شرق آسيا به نقل از آوارگاني كه خود را به بنگلادش رسانده‌اند، قتل‌عام مردم در روستاهاي روهينگيا حدود 5 ساعت، از ساعت 2بعداظهر تا 7شب، ادامه داشته است.
دولت ميانمار تعداد كشته‌شدگان را 400نفر اعلام كرده و گفته كه 375نفر از آنان جزو نيروهاي شبه‌نظامي وابسته به «ارتش آزاديبخش روهينگيا» بوده‌اند. منابع محلي اما تعداد كشته‌ها را بيش از 800نفر اعلام كرده‌اند كه بيشتر آنها مردم غيرنظامي هستند و تعداد زيادي زن و كودك در ميان آنها ديده مي‌شود. طي روزهاي بعد، اين نيروها بسياري از روستاهاي محل سكونت روهينگيايي‌ها را به آتش كشيدند. مسلمانان روهينگيا اين اقدام‌ها را با هدف كوچاندن قوم روهينگيا از ميانمار به بنگلادش دانسته‌اند.
با وجود ادامه اقدامات غيرانساني ارتش و پليس ميانمار عليه اقليت روهينگيا، در داخل ميانمار هيچ صداي اعتراضي شنيده نشده است. فرمانده ارتش ميانمار ديروز در گفت‌وگو با رسانه‌هاي داخلي اين كشور حتي بر ادامه عمليات نيروهايش در استان راخين تأكيد كرد و گفت كه عمليات ارتش با هدف «تمام‌كردن يك كار بر زمين‌مانده» دنبال مي‌شود كه از زمان پايان جنگ جهاني دوم به تعويق افتاده است. ژنرال مين اونگ هلاينگ گفت كه ارتش به‌دنبال مبارزه با «جدايي‌طلبان روهينگيا» است.
اشاره ژنرال هلاينگ به درگيري‌هاي گسترده ميان شبه‌نظاميان روهينگيا و ارتش ميانمار در سال1942 است كه همزمان با خروج نيروهاي انگليسي از اين كشور در گرفت. روهينگيايي‌ها كه اقليت مسلمان در ميان اكثريت بودايي ميانمار بودند، تلاش داشتند با خروج انگليسي‌‌ها و اعلام استقلال ميانمار، كشوري مستقل تشكيل دهند اما با برخورد نظاميان ميانمار كه از سوي ژاپن حمايت مي‌شدند، سركوب شدند. در آن زمان هم ده‌ها هزار نفر از روهينگيايي‌ها كشته شدند. دولت ميانمار بعد از آن سال‌ها، هيچ‌گاه روهينگيايي‌ها را به رسميت نشناخت و حقوق شهروندي براي آنها قائل نشد.
- كشتار در ادامه شكاف قوميتي
تلويزيون الجزيره ديروز به نقل از كاركنان كميسارياي عالي پناهندگان سازمان ملل گزارش داد كه بسياري از افرادي كه از مرز عبور كرده‌اند «خسته هستند و برخي از آنها چندين روز است غذا نخورده‌اند». خبرگزاري آسوشيتدپرس هم به نقل از دفتر منطقه‌اي كميسارياي عالي پناهندگان خبر داد كه برخي از ميانماري‌هاي وارد‌شده به بنگلادش دچار بيماري‌هاي واگيردار هستند و سوء‌تغذيه شديد دارند. به گفته آنها، امكانات پزشكي مستقر در كمپ‌هاي مرزي براي درمان آوارگان مناسب نيست و تعدادي از آنها با گلوله زخمي شده‌اند و نيازمند عمل جراحي هستند.
الجزيره به نقل از برخي از اين آوارگان خبر داد كه نيروهاي ارتش ميانمار در برخي روستاها خانه‌هاي روهينگيايي‌ها را منفجر كرده‌اند و برخي از مردم را زنده زنده سوزانده‌اند. تصاوير ماهواره‌اي منتشر شده از سوي سازمان عفو بين‌الملل نشان مي‌دهد كه در منطقه‌اي حدود 100كيلومترمربع خانه‌هاي روهينگيايي‌ها به آتش كشيده شده است. ميانمار بيش از 53ميليون نفر جمعيت دارد و 90درصد جمعيت اين كشور بودايي هستند.
روزنامه وال استريت ژورنال ديروز گزارش داد كه برخي اعضاي گروه‌هاي افراطي بودايي در كشتار روهينگيايي‌ها و به آتش كشيدن روستاهاي آنها شركت داشته‌اند؛ اتفاقي كه پيش از اين هم سابقه داشته است. بر اين اساس، بودائيان افراطي در روستاها مردم را سر بريده‌اند. دولت ميانمار طي دهه‌هاي گذشته اقليت مسلمان روهينگيا را در كمپ‌هايي تحت نظر خود بدون امكانات بهداشتي و آموزشي سكونت داده اما آزار و اذيت مردم روهينگيا تنها از سوي دولت اتفاق نيفتاده است.
طي سال‌هاي اخير با گسترش فضاي نفرت نسبت به روهينگيايي‌ها در جامعه ميانمار، عده زيادي از روهينگيايي‌ها توسط گروه‌هاي تندرو بودايي كشته شده‌اند. در سال2011 حكومت ديكتاتوري ميانمار جاي خود را به حكومت دمكراسي داد. پس از اين سال بود كه رفته رفته با افزايش آزادي بيان و گسترش فعاليت‌هاي گروه‌هاي تندرو بودايي، فشارها نسبت به روهينگيايي‌ها هم بيشتر شد.
تنها طي سال‌هاي 2012 تا 2014 نزديك به 300نفر از روهينگيايي‌ها در حمله گروه‌هاي تندرو بودايي كشته شدند و طبق اعلام سازمان ملل، طي 3سال گذشته بيش از 120هزار نفر از آنها مجبور به فرار از اين كشور شده‌اند. مجمع عمومي سازمان ملل در دسامبر سال2015 (دي1393) با تصويب قطعنامه‌اي از دولت ميانمار خواست رويكرد خود را نسبت به مسلمانان روهينگيا تغيير دهد و به آنها حق شهروندي اعطا كند.
اين قطعنامه همچنين نسبت به نگهداري اين افراد در اردوگاه‌ها ابراز نگراني كرده و از دولت ميانمار خواست هرچه سريع‌تر امكان بازگشت اين افراد به مناطق اصلي زندگي‌شان را فراهم و امنيت جاني آنها را تأمين كند. با وجود اينكه اين قطعنامه با رأي مثبت 193كشور عضو سازمان ملل به تصويب رسيد، دولت ميانمار به اجراي مفاد آن هيچ توجهي نكرده است. دولت ميانمار در خلأ اقدام جدي بين‌المللي، همچنان به اعمال فشار و كشتار مسلمانان روهينگيا ادامه مي‌دهد.
- ادامه اعتراض‌ها به خانم سوچي
كشتار اقليت روهينگيا در ميانمار در حالي ادامه پيدا كرده كه «آنگ سان سوچي» برنده ميانماري جايزه صلح نوبل همچنان در اين رابطه سكوت كرده است. سوچي كه سال‌ها در حصر خانگي بود، سال گذشته توانست 80درصد كرسي‌هاي پارلمان را از آن حزب خود كند و اكنون قدرتمندترين فرد در ميانمار به‌شمار مي‌رود.
او اكنون عملا رهبري اين كشور را در دست دارد اما با وجود اعتراض‌هاي گسترده نهادهاي حقوق بشري ازجمله كميسيون حقوق بشر سازمان ملل همچنان مانع كشتار قوم روهينگيا نشده است. بيانيه هفته گذشته سوچي كه در آن كاركنان برنامه جهاني غذاي سازمان ملل را به همكاري با شبه‌نظاميان روهينگيا متهم كرده بود، باعث شد تا اين سازمان نيروهاي خود را از استان راخين خارج كند؛ اقدامي كه به وضعيت بحراني 250هزار نفري كه تحت پوشش اين سازمان بوده‌اند، دامن زده است.
- تركيه پيگير مقابله با اقدامات ميانمار
رجب طيب اردوغان، رئيس‌جمهور تركيه در سايه سكوت نسبي كشورهاي اسلامي، در روزهاي اخير بارها دولت ميانمار را مورد انتقاد قرار داده است. او ديروز اقدامات ارتش اين كشور را «نسل‌كشي» خواند و گفت كه در نشست مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورك كه قرار است طي روزهاي آينده برگزار شود، موضوع كشتار روهينگيايي‌ها را مطرح و پيگيري خواهد كرد.
او همچنين در تماس تلفني با روساي جمهور ايران، پاكستان، آذربايجان، قزاقستان، سنگال و نيجريه خواستار هماهنگي براي مقابله با اقدامات دولت ميانمار شد. همزمان، بهرام قاسمي، سخنگوي وزارت امور خارجه روز شنبه با انتشار بيانيه‌اي نسبت به اقدامات ارتش ميانمار ابراز نگراني كرد و از دولت اين كشور خواست «با تدبير و به‌كارگيري سياستي واقع‌گرايانه» در راستاي برقراري صلح و همزيستي مسالمت‌آميز اقدام كرده و مانع از «تداوم نقض حقوق مسلمانان و نهادينه‌شدن اين شرايط غيرانساني و خشونت‌آميز» شود.
نظر شما